Tsead Bruinja - Overwoekerd - vierde Nederlandstalige bundel (Uitgeverij Cossee, 2010)


Tsead Bruinja
Overwoekerd
Poëzie
ISBN 978 90 5936 287 1
NUR 306
Paperback 16,5 x 24 cm
ca. 80 blz.
Prijs: ca. 19,90 euro
Verschijnt april 2010

Recensie-exemplaar: 

Eva Bouman (Uitgeverij Cossee) bouman@cossee.com
Tel. 020 528 99 11

 

Aanbiedingstekst uit de folder van uitgeverij Cossee

Overwoekerd is een zoekende, soms bijna religieuze bundel.Welk doel dient dit leven en kijkt er iemand over onze schouders mee? Dit zijn gedichten voor wie wil lachen om zichzelf en de trivialiteiten van ons dagelijkse leven, en voor wie wil voelen hoe diep de liefde kan gaan, want Bruinja blijft de dichter die als geen ander op vertederende wijze de intimiteit van het huiselijk leven kan beschrijven, bijvoorbeeld als hij zich afvraagt ‘hoeveel wasmachines’ zijn huwelijk mag duren, of wanneer hij ‘na een avond Chinees’ op de wc niet meer zeker weet of zijn ‘lichaam een geschenk is of een straf’.

Opvallend in deze bundel is de aandacht voor de ‘wereld buiten’, zelfmoordaanslagen in Londen, de begrafenisrituelen in India, vreemdelingenhaat in Afrika.

Tsead Bruinja, in 2009 een van de genomineerden voor het ambt van Dichter des Vaderlands, schreefmet Overwoekerd zijn meest complete bundel tot nu toe.

‘Hij is een dichter die teder en liefdevol kan zingen,maar ook stevige, ruige beelden en klanken kan gebruiken.Zachtmoedig én stoer.Een strelende hand én een vuist...’ –WilemThies op de website Poëzierapport

Voor recensies (o.a. De Groene, Trouw, De Leeuwarder Courant, Het Friesch Dagblad, Poëzierapport, Het Dagblad van het Noorden, Awater, Biblion en Literair Nederland):

http://www.tseadbruinja.nl/nederlands/boekrecensies.htm


Voor weblog en website:

http://www.tseadbruinja.nl/

Hieronder vindt u een bio en enkele gedichten uit de bundel


Tsead Bruinja's boeken kunnen o.a. besteld worden via Bruna / Bol.com / Selexyz / Amazon

Boekingen

St. S.S.S.
Huddestraat 7
1018 HB Amsterdam
Tel.:  020 623 49 23
info@sss.nl
http://www.sss.nl

Uitgever

Uitgeverij Cossee
Kerkstraat 361
1017 HW Amsterdam
Tel. : 020 - 5289911
cossee@cossee.com
http://www.cossee.com

Privé

Tsead Bruinja
James Cookstraat 50 III
1056 SC Amsterdam
Mob.: 06 - 11407190
tseadbruinja@hotmail.com
 http://www.tseadbruinja.nl

 

BIO

Tsead Bruinja (Rinsumageest, 1974)is dichter en woonachtig te Amsterdam. Hij debuteerde in 2000 met de Friestalige bundel De wizers yn it read/ De wijzers in het rood (Bornmeer). Samen met het collectiefGewassen won hij in 2002 het Hendrik de Vries-stipendium, uitgereikt door de stad Groningen. Bruinja's Nederlandstalige debuut Dat het zo hoorde (Contact) werd gepubliceerd in 2003 en het jaar daarop genomineerd voor de Jo Peters PoëziePrijs. Bruinja stelt bloemlezingen samen (o.a. de befaamdeKutgedichten en de bloemlezing Droom in Blauwe regenjas - nieuwe Friese dichters), recenseert, presenteert, interviewt en treedt op in binnen en buitenland (o.a. in Indonesië, Nicaragua en Zimbabwe), vaak met muzikant Jaap van Keulen en soms ook met flamencodanseres Tanja van Susteren. Zijn meest recente bundels zijn De geboorte van het zwarte paard (Cossee, 2008) en Angel (Bornmeer, 2008). Die laatste bundel verscheen als krant en werd op website De Contrabas als gratis download aangeboden. Sinds 2008 schrijft Bruinja één keer per maand een gedicht bij de actualiteit voor het EO radio 1 programmaDit is de dag. In datzelfde jaar maakte zanger en caberetier Herman van Veen schilderijen bij het werk van Bruinja die geëxposeerd werden in het Natuurmuseum Fryslân te Leeuwarden.Eind 2008 werd hij samen met Joke van Leeuwen, Erik Menkveld, Hagar Peeters en Ramsey Nasr genomineerd als Dichter des Vaderlands voor de periode 2009-2013, een race die na een intensieve campagne van Bruinja door Ramsey Nasr gewonnen werd. Bruinja werd tweede.

Overige werkzaamheden

Bruinja was van 2006 tot zomer 2009 redacteur van het poëzietijdschrift Awater, werkte in Amsterdam en Groningen mee aan verschillende literaire evenementen en bedacht het festival Dichters in de Prinsentuin samen met Frans Geubel. Eerder was hij redacteur van het Friese literaire tijdschrift Hjir. Daarnaast was Bruinja lid van de Commissie Letteren van de Raad voor Cultuur en de besturen van de auteursrechtenorganisatie
LIRA en de Stichting Jo Peters PoëziePrijs.

EEN KLEINE SELECTIE UIT DE BUNDEL

 

 

voor de kat
 
de wereld staat in brand en ik speel viool
 
met wat men in mijn hoed smijt
financier ik de fabriek
die violen maakt
 
de wereld staat in brand en ik speel viool
 
ik geef je geen roosje mijn roosje
ik geef je een viooltje mijn viool
want de wereld staat in brand
 
de wereld staat in brand en ik speel viool
 
ik plant geen bloem
in de loop van je geweer
ik geef je een viool
 
de wereld staat in brand en ik speel viool
 
ik bak de viool
ik frituur de viool
ik flambeer de viool
 
de viool staat in brand en ik speel viool


de stille teruggetrokken ernesto
 
de stille teruggetrokken ernesto
deelde met zijn maat francisco
een éénkamerkrot
 
niemand kende echt hun namen
 
in de buurt stonden ze bekend
als lange en korte muzga
 
in de documentaire horen we
hoe ze de verkeerde kant op vluchtten
hoe francisco werd neergestoken en overleefde
en hoe ernesto in brand werd gestoken
 
toen zijn lijf geen vlam wilde vatten
werd hij door de meute in dekens gewikkeld
 
dat brandde beter
 
als ik schrijf dat dit een bewerking is van een artikel uit de groene
geschreven door fred de vries
 
beginnen de namen u wellicht te duizelen
en komt het gedicht minder hard aan
 
daarom heb ik voor u nog een naam
ernesto heet alleen nog ernesto
voor familie en vrienden
 
voor de rest van de wereld
werd hij omgedoopt tot
the burning man



 


uw plaats in ons meedogenloze archief
 
de soldaten sloegen haar kinderen zo hard
dat ze wel de kamer uit moest komen
 
leuk voor kinderen zijn knutselen
spelletjes kleurplaten
 
de vrouwen slapen ’s nachts in gebouwtjes
de mannen liggen buiten in de kou
 
leuk voor mannen zijn topsalarissen
goedbetaalde banen reiskosten
 
moeder werd achter in de legertruck gezet
en mishandeld
 
leuk voor moeders zijn bloemen
iets hartigs ontbijt op bed
 
het leger roofde het geld
en trok haar van de wagen af
 
goed voor uw wagen
primer wax olie nieuwe banden
van quickfit
 
daarna werd ze door meer dan tien mannen
in de lokale taal uitgescholden en geslagen
 
het beste voor slachtoffers van verkrachting
opvang medische zorg juridische begeleiding
 
het is verstandig hier niet te lang mee te wachten
want hoe langer je wacht hoe groter het gevaar
dat bewèèèismeaterièl verdwêèèènt
 
of verklaringen hobbel in de weg
onzekerder worden



 


man gevonden geen wormen wel maden
 
vind je een lijk in een huis
kijk dan onder de deurmat
in de spleten van de vloer
 
in welke fase zijn de insecten
zijn het nog maden of zijn er al poppen?
 
eerst komen de maden en poppen van bromvliegen
 
bromvliegen kunnen binnen een uur eitjes leggen
ze ruiken een lijk over zestig kilometer afstand
 
er bestaat een bromvliegsoort waarbij de poppen op het lijk uitkomen
andere soorten maden kruipen van het lijk af
om enkele meters verderop te verpoppen
 
bij warm weer wordt een lijk binnen twee weken opgegeten door de maden
 
het eindigt met spektorren die eten droog vlees
museumkevers eten andere insecten
kleermotten eten haren en huid
 
het langste duurt het om huid en skelet te verteren
 
daartussenin zitten mijten
die de eieren van de vliegen opeten
 
met honderden tegelijk kruipen ze door je vlees


 


sneeuw
 
in het jaar 2008 was ik geen vrouw van vijfenvijftig
lag ik niet drie dagen bedolven onder de sneeuw
werd mijn eigen vrouw niet door tien mannen verkracht
en levenloos uit een rijdende legertruck geworpen
werden onze kinderen niet van ons afgepakt
 
in het jaar 2008 was ik een man van vierendertig
rende ik samen met mijn vrouw
naakt over het strand van een duits waddeneiland
doken we een aprilkoude noordzee in
alles aan mij werd klein
 
in het jaar 2008 was ik niet zwart
deed ik geen gooi naar het presidentschap
waren er geen honderd geweren op me gericht
werd ik maar matig gehaat
 
in dat afgelopen jaar kwam ik te vaak bij mijn huisarts
die me zei minder te gaan drinken die me maagtabletten gaf
en ik dacht ik ben toch vierendertig en nog geen vierenzestig
en begon minder te drinken
 
in het jaar 2008 was ik geen vrouw van vijfenvijftig
die drie dagen onder de canadese sneeuw bedolven lag
voor wie ik haar diepgelovige man bij de keukentafel bidden zag
 
in het jaar 2008 had ik goddank mijn vrouw mijn handen
en voeten nog

 

 

met een groot wit nummer op de rug


1.
 
in zijn glimmende rode wijde american football shirt
spreidt de jongen zijn armen
 
even lijkt hij zijn vriendin in de deuropening van de trein
de weg te versperren
 
maar zodra hij begint te zwieren aan de beugels
en zijn gympen van teen naar hak
het perron loslaten
 
zie ik
 
met hoeveel speelse moeite
hij haar wil laten gaan
 
2.
 
we willen praten
 
ze trekt haar schoenen uit
laat haar tenen kronkelen
door het topje van de panty
 
we willen schreeuwen
 
ze ontspant haar tenen
en strekt haar benen over een krant
op het bankje
 
alsof bloed weer mag stromen
 
laten we iets zoeken om te vieren
iets om te zingen


3.
 
hij oud en warrig
zij slim en dementerend
ze verlaat zichzelf
en hij neemt geen afscheid
 
zoekt naar nieuwe taal waarin hij ontdekkingen vermoedt
wil haar niet kunnen bijhouden
 
het gebeurt in een film over een stel op leeftijd
waarin we de herinneringen van iris murdoch uitzwaaien
tot ze sterft
 
en hij met haar jurk in zijn handen achterblijft
 
4.
 
het is laat en ik loop sniffend naar de keuken
waar morgen de nieuwe wasmachine wordt gebracht
we zijn jong
 
ik gebruik het minder felle licht
zodat ik mezelf niet zal zien
maar bij het plassen mislukt het
 
ik zie mijn sippe lippen
en op mijn borst boven het hemd
plakt een flinter oude kaas
die ik at bij de wijn
 
mijn vrouw ligt boven naast de wekker en onze trouwfoto
de nieuwe wasmachine komt morgen
tussen half elf en half één zegt de website van de bcc
 
wie van ons gaat het eerst vraag ik me af
en redden we het met zijn tweeën
 
hoeveel wasmachines mag dit uitzwaaien duren?

 



ik dronk tot ik simpel genoeg was om van te houden
 
ik dronk tot ik simpel genoeg was om van te houden. ik liet van me houden.
de aarde scheurde onder mijn voeten. ik dronk tot ik simpel genoeg was om
van te houden. drank stak brand in mijn keel en stopte mijn gedachten. ik dronk
tot ik simpel genoeg was om van te houden. ze belde en ik rilde. ze knokte voor
wat ik verspilde. zoon van de gedachte. vader van het gebed. adder kronkelend
om de poten van het grote ijzeren bed. caleidoscoop van korrelige beelden.
ik rookte tot ik kalm genoeg was om te blijven. de aarde scheurde. ze belde en
ik rilde. we knokten voor wat ik verspilde. de zoon van de gedachte. de vader
van het gebed. een adder kronkelend om de poten van het grote ijzeren bed.
ik rookte tot ik kalm genoeg was om van te houden.
 
de man die aan de andere kant staat te schreeuwen heeft geen geduld
voor de kiestoon. ze neemt niet op. de man die aan de andere kant van de lijn
staat te schreeuwen staat op een vlakte. voor hem een veld vol bloemen.

midden in een weiland liggen twee geliefden zonder telefoon. aan de linkerkant
van het weiland ligt een vlakte. aan de rechterkant een vrouw in een telefooncel
wachtend op een gesprek. vanaf de telefooncel loopt een draad. midden in
een weiland liggen twee geliefden zonder telefoon. boven hen een dikke witte draad.

als de vrouw de telefoon opneemt vliegen de vogels weg. ze nemen de bloemen mee,
schreeuwt de man. hij wacht wacht niet op de kiestoon. hij wacht op de vogels. dan.
 
hij sleept een kind door het zand. dat weigert. dat opveert. maak dat je hier wegkomt.
maak dat je van soort verandert. dat je uitsterft. hij sleept een kind door het zand. dat hapert. 
 
kringen onder haar ogen. spoel door. kaarsen op de taart. spoel door. kringen onder
haar ogen. haar kind op stelten. word boos. beheers je woede. stel uit. spoel door.
spoel door naar de vlakte. twee geliefden liggen in een weiland. zonder telefoon.
zonder zicht op de telefooncel. zonder zicht op de vlakte. het strand scheurde onder mijn voeten.

het kind viel. ze belde en ik rilde. de bloemen verdwenen van de duinen. ik rookte tot ik kalm
genoeg was om de geliefden in het weiland te zien lachen.

dronk tot ik stil genoeg was om van te houden.

 


licht
 
er is licht
en iets dat daartussen staat
 
een muur
een figuur
 
een leven lang
ben je onbenaderbaar
 
kweek je vuisten
bedek je een graf
 
met je hele lichaam
 
verduister je het gat
van een deur
 
er is licht
iets dat daartussen staat
 
en er is een weg
waarop je je spullen achterlaat
 
er is licht
dat je iets wil vertellen
 
ga weg
laat liggen
 
neem op