Tsead Bruinja geeft workshops op scholen. Dit doet hij zelfstandig, maar ook voor organisaties als de School der Poëzie en Doe maar Dicht maar, waarbij de klassen kunnen variëren van onder tot bovenbouw en de scholen kunnen variëren van VMBO tot VWO en Kunstacademie. Tijdens de workshops kan de dichter de leerlingen gedichten laten schrijven en hen daarbij begeleiden. Tsead Bruinja kan ook met muzikanten of andere dichters langskomen voor een poëzieprogramma waarbij wordt voorgelezen en verteld over het werk van een dichter. Dergelijke programma's worden vaak geboekt voor CKV-dagen, waarbij de leerlingen van verschillende scholen in groepen langskomen. Sinds een aantal jaren gebeurt dit onder andere in Emmen (Openbare bibliotheek) en in Leeuwarden (Tresoar).

Scholen waar Tsead Bruinja workshops heeft gegeven of gaat geven: Piter Jelles Montessori (Leeuwarden), Koning Willem I College (Den Bosch), Nova College / VMBO (Amsterdam), Gerrit Rietveld Academie (Amsterdam), Friesland College / VMBO (Amsterdam). Kunstacademie Minerva (Groningen), Reitdiepcollege (Groningen), Zernike College (Groningen), H.N. Werkman College (Groningen), Senioren Academie (Drachten), Hoge school voor de kunsten (Arnhem), Pallas Athene College (Ede), Comenius College (Leeuwarden) en het OSG (Heerenveen).

Hierond vindt u een kort verslag over een workshop in Leeuwarden:

Scholieren oefenen op herdenkingsgedicht

Door Elske Minnema

Zo'n dertig vwo-4-leerlingen van Piter Jelles Montessori in Leeuwarden kregen gisteren een gastles dichten van de Friese dichter Tsead Bruinja. Allemaal schreven ze een gedicht met het thema 'herdenken'.

Om scholieren enthousiast te maken voor de poëziewedstrijd 'Dichter bij 4 mei', organiseert het Nationaal Comité 4 en 5 mei workshops op middelbare scholen in de provincie Friesland. De winnaar van de wedstrijd mag zijn of haar gedicht voordragen tijdens de nationale herdenking op 4 mei op de Dam in Amsterdam.

Op Piter Jelles Montessori werd de ckv-les gisteren ingeruild voor een korte cursus dichten. Alle leerlingen mochten in de les een gedicht schrijven rond het thema herdenken. Het resultaat kunnen ze tot 15 maart insturen.

Friese gedichten mogen, maar komen niet in aanmerking voor de landelijke herdenking. Dichter Tsead Bruinja (31), zelf oud- leerling van Piter Jelles Montessori, vindt dat jammer. ,,Dat slaat helemaal nergens op. Ik lees Friese gedichten voor in het hele land en ze vinden het prachtig." De leerlingen lijken er niet erg mee te zitten.

Voordat ze zelf aan de slag gaan, leest Bruinja twee van zijn eigen gedichten voor. Hij legt de metaforen uit die hij gebruikt. ,,Poëzie is niet altijd even makkelijk te begrijpen." Aan de hand van het citaat 'oren stoppen met huilen' maakt hij duidelijk dat je soms iets moet omdraaien of surrealistisch moet stellen om het scherp te maken.

Sommige leerlingen komen niet verder dan twee regels. ,,Ik weet niks", klinkt hier en daar door het leslokaal. ,,Ik kan helemaal niet dichten", zegt Lisa Wijkel (15). ,,Ik rijm alleen met Sinterklaas." Ckv-leraar Theo van Egeraat schiet zijn leerlingen te hulp:,,Je moet gewoon schrijven. Laat die letters maar komen, je mag pas kritiek hebben als het er staat."

Bruinja benadrukt dat ze vooral vrij moeten zijn in hun taalgebruik. ,,Alles mag. Het gedicht hoeft niet te rijmen, maar het mag wel. Je kan ook je eigen woorden verzinnen. Kijk maar naar de jongens van Watzkeburt, die spelen met taal." En nog een tip: ,,Kruip in de huid van een verzetsheld, een nazi of een onderduiker."

Anita Visser (15) uit Gytsjerk heeft geen hulp nodig. Ze heeft binnen een paar minuten een gedicht op papier staan: 'Een bloem voor elk slachtoffer'. Ze mag haar gedicht aan het einde van de les voordragen, net als Denise Ekhard (15) en Finn Passchier (17) uit Leeuwarden.
Bruinja staat versteld van het talent in deze klas. Denise schrijft wel vaker gedichten. Finn had het nog nooit gedaan. ,,Er komt wel eens iets in me op, maar dan schrijf ik het nooit op." Nu schreef hij over het oorlogstrauma van een oude man: 'Mensen herdenken de oorlog, maar wie denkt er aan de oude man?'

Krijgt een van de leerlingen straks de Dam stil? Finn en Denise gaan zeker meedoen met de wedstrijd, Anita weet het nog niet. Het lijkt haar best eng om haar gedicht voor te dragen voor zoveel mensen.

Bron: Leeuwarder Courant, 25-11-2005